Bánh xe vũ khí 2023
Tóm tắt bài giảng - Kệ 18 - 21
Bài tập thực hành luyện tâm khác với các bài tập thiền: phải suy tư, thay đổi cách suy nghĩ, tư duy hằng ngày.
18. Có khi bị người làm ác, nói thêm bớt,
Do ta đã từng xem thường bậc hiền trí
Vũ khí ác nghiệp như thế quay về ta,
Nay không xem thường thêm bớt cho người khác.
Khi rơi vào hoàn cảnh bị người khác làm hay nói điều không tốt, thêm bớt với ta, đó là trước kia đã từng làm điều xấu hay nói xấu người khác nên bây giờ lãnh hậu quả. Hãy quán chiếu lại cuộc sống hằng ngày của mình, chắc chắn không ai muốn nghe những điều xấu người khác nói về ta. Đây là hậu quả những việc làm không đúng trước kia: nói xấu và làm những việc xấu với những người tốt. Hãy nghĩ như thế khi rơi vào hoàn cảnh bị người khác làm hay nói xấu.
Khi rơi vào những hoàn cảnh có nhiều phiền não, nên suy nghĩ, tư duy và thay đổi cách suy nghĩ tiêu cực như thế nào để chuyển hoá những suy nghĩ tiêu cực đó. Khi nhớ đến việc người khác nói xấu mình thì hãy lập tức nghĩ đến những hành động trước kia do bản thân đã từng nói / làm điều xấu với những người tốt và giờ đây phải lãnh hậu quả. Đây là điều cần thực hành trong tuần này.
19. Có khi các món thiết yếu bị hao kiệt,
Do vì phá hỏng thiết yếu của người khác
Vũ khí ác nghiệp như thế quay về ta,
Nên nay cung ứng thiết yếu cho người khác.
20. Khi tâm không sáng, lòng lại không hoan hỉ,
Do vì làm ác đến với chúng sinh khác,
Vũ khí ác nghiệp như thế quay về ta,
Nên nay từ bỏ ác duyên gây cho người.
Các món thiết yếu là những món cần thiết, cơ bản trong cuộc sống, cấp dưỡng cho ta, giúp ta có điều kiện tốt. Khi rơi vào hoàn cảnh các món thiết yếu bị mất đi, hãy suy nghĩ rằng do ngày xưa ta đã phá hỏng, lấy đi, đánh cắp những món thiết yếu của người khác nên bây giờ ác nghiệp chín mùi, ta bị mất những thứ mình cần. Hãy xem xét trong cuộc sống đến bây giờ, những điều bị mất khiến ta buồn phiền nhiều có phải là những thứ thiết yếu không, nếu đúng hãy dùng thông điệp này để thiền quán. Nếu chưa bị mất những thứ cần thiết thì không cần thực hành phần này.
Khi cảm thấy bất an, buồn bâng quơ không vì lí do gì đặc biệt là do trước đây từng làm việc ác khiến cho chúng sinh khác phải bận lòng, đau khổ nên vì ác nghiệp đó, bây giờ ta cảm thấy buồn mà không hiểu vì sao.
Khi đi ngoài đường, bỗng dưng có mèo đen nhảy ra trước mặt là điềm tốt hay xấu? Có người cho là điềm gở. Điềm xấu hay tốt là do tâm đã được luyện, được học trước đó. Luyện tâm để thay đổi góc nhìn, tư duy, suy nghĩ theo cách khác với thường ngày. Thực hành luyện tâm giúp ta nhìn thấy mọi thứ xung quanh một cách khác biệt.
Trong cuộc sống có những lúc bất chợt, không vì lí do nào cả ta cảm thấy rất bất an, rất buồn, tâm trạng không vui được mà cũng không hiểu lí do vì sao thì hãy dùng thông điệp ở đoạn 20 này để thiền quán.
Có thể có rất nhiều chuyện không hợp ý xảy ra, những chuyện khiến ta không vui. Luyện tâm để trong những trường hợp đó, tâm ta không bị xáo động, vẫn giữ được an lạc nội tâm.
Khi có chuyện không hay xảy ra, ta thường đổ thừa cho người khác hay hoàn cảnh. Sau đó, thường nghĩ chuyện xấu kia khiến cho việc không vui lặp lại trong tâm trí, như thế ta sẽ không quên được đau buồn trong tâm. Tiếp đó lại tự hỏi tại sao lại là tôi, tại sao không phải là người khác, tại sao tôi phải chịu đựng những điều như thế. Đặt ra những câu hỏi như thế chỉ khiến cho đau buồn nhiều thêm.
Luyện tâm là rèn luyện tâm ta suy nghĩ theo lộ trình ngược lại với lộ trình phát sinh phiền não như trên. Nên suy nghĩ ngược lại sẽ giúp loại trừ, giảm thiểu được phiền não. Luyện tâm là nghĩ về những điều khó khăn và đau buồn trong cuộc sống, nhưng thay vì khiến nó phát triển thì nghĩ rằng bởi vì trước đây ta đã từng làm điều xấu, không tốt với người khác nên bây giờ phải gánh chịu hậu quả, ác nghiệp đó, nên bây giờ phải chịu khó khăn. Như thế tâm không bị tác động bởi phiền não.
Hãy nghĩ về những chuyện buồn, khó khăn hiện tại và dùng những bài học luyện tâm để thay đổi cách suy nghĩ, ta sẽ không bị phiền não quấy nhiễu. Khi phát sinh phiền não sẽ xâm chiếm tâm và quấy nhiễu khiến ta không yên và an vui. Luyện tâm sẽ giúp ta không bị xáo động bởi phiền não.
Hãy nghĩ đến những chuyện không vui đã xảy ra mà ta còn giữ trong tâm và nghĩ rằng đó chính là kết quả của những ác nghiệp, những chuyện xấu ta đã gây ra cho người khác ở quá khứ. Bây giờ ta nhận lấy hậu quả không vui như thế. Hãy tư duy và cố gắng thay đổi suy nghĩ, thay đổi bản thân. Đó mới chính là luyện tâm.
Pháp cần nhiều thứ, đầu tiên phải học, hiểu sau đó áp dụng, thực hành. Có nhiều cách áp dụng: thiền, sau đó luyện tâm để cố gắng thay đổi bản thân. Áp dụng nhiều thứ cùng lúc, sau đó Đức Phật mới gia trì và ta mới có kết quả.
Một phương pháp không thể giải quyết hết tất cả mọi vấn đề, nên cần nhiều phương pháp, nhiều cách tiếp cận để giải quyết mọi vấn đề. Điều quan trọng là cần thay đổi cách suy nghĩ, phải luyện tâm.
Câu hỏi: Thay đổi suy nghĩ của bản thân có thay đổi được hiện tại đang xảy ra không?
Trả lời: Nếu thay đổi được suy nghĩ của bản thân thì 80% hiện tại đang xảy ra xung quanh sẽ được chuyển hoá theo.
Tất cả những suy nghĩ trong tâm sẽ được hiện thực hoá thành môi trường và điều đang diễn ra xung quanh ta. Nên khi thay đổi tâm tức là thay đổi được phần lớn thực tại đang diễn ra xung quanh. Ta nghĩ thế nào thì nó sẽ diễn ra như vậy, ta sẽ cảm nhận như thế.
Trong cuộc sống có vài trục trặc nho nhỏ, nhưng do cách suy nghĩ và nhìn nhận vấn đề khiến sự việc phức tạp và tồi tệ hơn. Cần học cách thay đổi suy nghĩ của mình.
21. Khi việc không thành, tâm tư lại tán loạn,
Vì làm trở ngại việc của bậc hiền trí
Vũ khí ác nghiệp như thế quay về ta,
Nên nay từ bỏ các việc gây trở ngại.
Nếu làm việc gì cũng không thành công, không đạt kết quả như mong muốn, hãy nghĩ rằng trong quá khứ ta đã gây cản trở người khác khiến họ không đạt được kết quả trong thực hành pháp hay trong công việc nên giờ ta phải lãnh kết quả xấu. Và hãy nghĩ sự bất mãn việc không như ý là sự gia trì cho ta dấn thân thực hành. Như thế tâm có được sự an lạc không phiền não.
Nếu bị thất nghiệp hãy nghĩ đó là sự gia trì rất lớn nên lúc nào cũng cảm thấy an lành và hạnh phúc, không bị áp lực hay căng thẳng.
Thỉnh thoảng trong cuộc sống, sự gia trì đến với ta dưới hình dạng chướng ngại nên ta sẽ không biết trở ngại đó thật sự là trở ngại hay là sự gia trì.
Tóm lại: Mức độ đầu tiên của việc thực hành luyện tâm là xem các chướng ngại đến với ta là do ác nghiệp đã gây ra trong quá khứ nên bây giờ chín mùi và khiến ta gặp khó khăn. Mức độ 2: xem khó khăn, chướng ngại là sự gia trì rất lớn cho bản thân. Mức độ 3 khó nhất: xem tất cả không có thực, đều do sự phóng chiếu của tâm, như là giấc mơ, ảo ảnh, tất cả mọi thứ đều không có thực. Tất cả các pháp đều không có thực.
