TÓM TẮT BÀI GIẢNG LAMRIM 23 – TUẦN 30 - 11.10.2023
Ngày 10
3 điểm cần thiền quán về vô thường & chết
1. Cái chết là chắc chắn
2. Thời điểm chết là không xác định:
3. Tại thời điểm chết, chỉ có giáo pháp mới có thể giúp được.
Thầy đã hướng dẫn tại sao cần thiền quán về hai điểm đầu tiên khi nghĩ đến vô thường và chết, điểm căn bản thứ 3 cần phải thiền quán rằng tại thời điểm chết thì chỉ có giáo pháp mới có thể giúp được. Và đây là một điểm quan trọng .
Thiền quán về điểm thứ ba này, không nhất thiết nghĩ về cái chết của bản thân mình. Nghĩ về khi có một người nào khác lúc qua đời, chỉ có giáo pháp mới có thể giúp được họ. Hãy suy nghĩ cặn kẽ về điểm này.
Trong GTTLT đưa ra 3 nguyên nhân tại sao tại thời điểm chết chỉ có giáo pháp mới có thể giúp được.
+ Thứ nhất là tài sản không thể giúp gì được.
+ Thứ hai là thân bằng quyến thuộc cũng không thể giúp gì được.
+ Thứ ba ngay cả cái thân vật lý này, cũng không thể giúp gì được
Nếu mở rộng điểm này sang cho những người khác, mình sẽ thấy rằng khi một người thân của mình hấp hối, qua đời thì tài sản của họ và của mình cũng không giúp gì họ, bạn bè và tất cả những người thân trong gia đình cũng không giúp được gì họ và ngay cả cái thân của họ và cái thân của mình cũng không giúp gì được họ, chỉ duy nhất một điều có thể giúp được một người đang qua đời hoặc người đã qua đời đó là giáo pháp.
Ai cũng có thể trải qua giai đoạn đau khổ khi mất người thân, đặc biệt trong giai đoạn Covid. Một trong những cách để có thể vượt qua nổi đau mất người thân:
+ Thứ nhất cần nghĩ rằng chỉ có giáo pháp mới có thể giúp được người qua đời, vì vậy mình chỉ có thể giúp người thân qua đời thông qua giáo pháp.
+ Bằng cách nào giáo pháp có thể giúp được người qua đời ? khi mình gặp người thân quen đang qua đời, đang hấp hối và chuẩn bị ra đi thì có thể giúp họ bằng cách quán tưởng Ruộng Phước ở không gian phía trên và từ Ruộng Phước phóng ra ánh hào quang màu trắng và màu vàng rất mạnh chiếu thẳng vào thân của người đang qua đời. Và ánh sáng hào quang màu trắng và màu vàng này chiếu vào thân của người đó, tịnh hóa tất cả ác nghiệp của họ.
Bài tập tuần này thực hành điểm thứ ba này bằng cách mình quán tưởng ra những người thân đã qua đời và đồng thời cũng quán tưởng ra Ruộng Phước ; từ Ruộng Phước phóng ra ánh sáng hào quang màu trắng, màu vàng rất mạnh và chiếu thẳng đến người thân của mình và tịnh hóa ác nghiệp của người đó. Cách thực hành này chính là cách để biến cái nỗi đau mất người thân thành sức mạnh, tạo lợi lạc cho người thân đã qua đời. Đó cũng là mục đích của Thầy khi viết sách, để người đọc có thể biến nỗi đau thành sức mạnh, vượt qua thử thách trong cuộc đời của họ.
Một điểm thực hành tiếp theo để giúp đỡ khi người thân của mình qua đời: tụng bất cứ quyển kinh nào của Đức Phật và khi tụng kinh xong rồi , hồi hướng tất cả công đức có được qua việc tụng kinh cho người đó. Khi tụng kinh không nhất thiết là tụng hết quyển kinh cùng một lúc, có thể tụng tùy vào điều kiện của mình. Tuy nhiên cho dù tụng bao nhiêu trang kinh trong bao nhiêu phút thì điều quan trọng nhất là cái động lực thúc đẩy mình tụng kinh, phải là động lực thanh tịnh. Ở đây thanh tịnh có nghĩa là rằng động lực đó đơn thuần là để giúp đỡ người thân của mình, nếu như phát sinh động cơ thanh tịnh như vậy thì một phút tụng kinh thôi cũng thu được rất nhiều công đức.
Tuần này khi thực hành tụng kinh cho những người đã khuất thì mình cũng hãy hồi hướng cho tất cả nạn nhân của cuộc chiến vừa nổ ra ở bên trung đông giữa Israel và Palestine.
Con gười khi truy cầu hạnh phúc, điều sai lầm là tìm đến dục lạc thay vì tìm đến an lạc. Dục lạc là niềm hạnh phúc nhất thời, đặc điểm của dục lạc sẽ gây ra bám chấp trong khi niềm an lạc là lâu dài và không gây ra bám chấp.
Khi nghĩ cái chết có thể đến bất kỳ lúc nào, không có nghĩa liên tục nghĩ đến cái chết.
Nếu trong quá trình tu tập mình nghĩ về người khác nhiều hơn là nghĩ về bản thân mình, luôn cầu nguyện cho người khác, thì từ từ sẽ thấy rằng cái tâm bám chấp vào cái tôi của mình sẽ giảm bớt .Và khi đã có thể giảm bớt được chấp ngã thì sẽ thấy rằng phiền não trong tâm cũng thuyên giảm theo. Đó là cái cách thực hành để chuyển tâm, luyện tâm để không còn chấp ngã nữa. Bất kỳ suy nghĩ nào kèm theo chấp ngã, suy nghĩ ấy sẽ đi theo hướng tiêu cực. Khi nghĩ về điều gì liên quan đế bản thân, thường có xu hướng nghĩ:”tôi không có cái này,không có cái kia”; ta thường không nghĩ đến cái mình đang có mà chỉ nghĩ về việc mình không có hoặc muốn có. Tại sao như vậy? Bởi vì ta chưa nghĩ nhiều đến nổi khổ đau của người khác. Hãy thấy rằng mình may mắn khi ở nơi không có chiến tranh, tận hưởng điều đó từng giây phút một trong cuộc đời này, thì sẽ phát sinh động lực sống.
Xung quanh mình có thể xảy đến những điều hợp ý hoặc không mong muốn mà không thể kiểm sóat được. Tuy nhiên ta có thể kiểm soát tâm an lạc và giữ cho tâm an lạc khi gặp những chuyện xảy ra xung quanh.
Cách thiền quán không chỉ là cách tu tập giải thoát mà còn giúp ta thay đổi về quan điểm với cuộc sống, khi thay đổi cách nhìn về cuộc sống thì thế giới bên ngoài cũng thay đổi. Mỗi ngày nên dành ra vài phút thể thực hành.
Các nhà khoa học nghi vấn rằng: nếu có liên tục quá trình chết và tái sinh, thì tại sao người ta không nhớ những gì xảy ra trong đời trước? Thầy cho rằng người ta uống rượu để quên đi quá khứ, nếu các vấn đề không vui trong cuộc đời trước được mang hết sang đời này thì đời này sẽ không có gì mới mẻ và niềm vui để sống. Đó cũng là cách cân bằng của vũ trụ, là một sự làm mới trong quá trình liên tục chết và tái sinh.