Lamrim 2021
Tóm tắt bài giảng – Tuần 93 Ngày 15/04/2023
Ngày Thứ 21
b. Đặc biệt về cách luyện 2 ba-la-mật sau cùng
1. Điều kiện tiên quyết để đạt tâm tịnh chỉ
2. Cách thực thụ để đạt tâm tịnh chỉ
5 cạm bẫy và 8 phương pháp đối trị.
- Cạm bẫy thứ ba: Trạo cử và hôn trầm
+ Giai đoạn tập trung vào đối tượng
Thầy nhắc: từ phần Thiền định và Trí tuệ nên luôn luôn học theo sách dù Thầy có nói khác với sách. Chỉ tổ Tsongkhapa giải thích rõ ràng về hôn trầm và trạo cử và trước đó chưa có ai giải thích.
Trạo cử: khi đang tập trung vào đối tượng, tâm không còn tập trung vào đối tượng và nhảy sang đối tượng khác
Hôn trầm: đang tập trung vào đối tượng và đối tượng mờ không còn rõ nét.
Có hai loại hôn trầm: vi tế và thô.
- Hôn trầm thô: tập trung vào đối tượng nhưng hình ảnh đối tượng mờ không rõ ràng.
- Hôn trầm vi tế: “bạn chưa bị mất những đường nét đã nhớ được về đối tượng quán, bạn còn có sự vững vàng và rõ ràng của hình ảnh, nhưng năng lực của sự duy trì nơi bạn đã yếu, và vẻ rõ nét của hình ảnh không mãnh liệt” (GTTLT trang 279).
- Sự hôn trầm vi tế là chướng ngại chính cho thiền định.
- Các vị học giả trước đó do định nghĩa hôn trầm, trạo cử sai nên không có phương pháp đúng để tiêu diệt chướng ngại do đó cách thiền trở nên sai
- Khi tập trung vào đối tượng, cần lưu ý phần định lực (tập trung) và rõ ràng.
Thí dụ: mình sợ rắn và nghĩ con rắn đang ở trên đùi mình. Nếu năng lực duy trì nỗi sợ lớn mạnh thì cái sợ lên đến cực đại (nỗi da gà), nếu tâm hờ hững với nỗi sợ thì năng lực duy trì nỗi sợ yếu. Do đó cần luyện tập gia tăng năng lực để duy trì sự rõ ràng về hình ảnh của đối tượng (Thầy sẽ hướng dẫn sau)
- Kỹ thuật Thiền của tổ Tsongkhapa dựa vào văn bản của ngài Di Lặc và ngài Vô Trước. Các văn bản ghi tên Tsongkhapa đều do Ngài sáng tác.
- Khi thả lỏng sự tập trung, đối tượng dần dần sẽ được buông lỏng và tuột ra khỏi tâm thức, thiền giả cảm thấy thoải mái và thư giản trong lúc thiền. Đây là cách thiền sai.
- Bài tập: Đọc nhiều lần bài này, suy nghĩ, phân tích để biết cách thiền và tiêu diệt chướng ngại của Thiền (hôn trầm, trạo cử)
