Bánh xe vũ khí 2023
Kệ 80 - 83
Khi sự việc không như ý, mình thường nghĩ đến lỗi người khác do xem bản thân là tốt nhất nên cho rằng suy nghĩ của mình luôn đúng. Mình thường chú trọng bản thân và bỏ mặc người khác. Đối với người đang học luyện tâm và phát triển tâm bồ đề, nên xem trọng người khác, nhận ra lỗi lầm của mình và đối trị tâm ái ngã.
80. Khuyên răn chẳng thích, luôn luôn khó bầu bạn
Nhiều việc va chạm luôn bám giữ trong lòng
Gầm rống trên đầu tâm chấp, kẻ phá hoại
Đánh thẳng vào tim của giặc ngã quỷ ma.
Câu 1: Không thích nghe lời khuyên răn của bạn, người có trải nghiệm không thích nghe về điểm xấu của mình. Cần tỉnh giác thấy lỗi lầm của mình để sửa đổi thay vì luôn cho mình đúng. Để có bạn, thì không nên giữ tánh xấu như ích kỷ lúc nào cũng chọn phần tốt đẹp cho mình, không quan tâm đến người khác, hay tranh cãi với người xung quanh.
Câu 2: Do tâm ái ngã khiến mình chỉ nghĩ đến điều tốt đẹp cuả bản thân nên khi có người va chạm, thường nổi giận nảy sinh tiêu cực và giữ trong lòng. Nên san sẻ món đồ mình không sử dụng hay đồ quý giá cho người cần nó thì cả hai đều được vui. Nên buông xã và tập hạnh bố thí. Tâm ái ngã và tâm chấp ngã được ví như kẻ phá hoại điều tốt lành an lạc, mang lại phiền não trong tâm. Tiêu diệt tận gốc phiền não là tiêu diệt tâm ái ngã và tâm chấp ngã. Nương tựa vào các phương pháp đối trị để nhận diện lỗi lầm và khuyết điểm rồi dần dần tâm tính sẽ thay đổi, hạnh phúc và an lạc sẽ đến trong đời này và các đời sau.
Phiền não hay khó khăn không do điều kiện bên ngoài mà do suy nghĩ không phù hợp tạo ra. Thiền giúp nhận ra lỗi lầm và khuyết điểm, tránh bị dao động bởi điều kiện bên ngoài và an lạc sẽ được trải nghiệm từ trong tâm. Pháp luyện tâm là pháp đối trị phiền não, khi thiền về lợi lạc của pháp luyện tâm sẽ phát sinh tín tâm lớn, ưa thích pháp đối trị, nương vào pháp đối trị đó thì phiền não sẽ dần dần giảm xuống.
81.
Cao thấp cách xa, nên thù bậc hiền trí
Ham muốn lớn nên chạy theo người trẻ
Gầm rống lao, trên đầu tâm chấp, kẻ phá hoại
Đánh thẳng vào tim của giặc ngã quỷ ma
Các vị thầy có phẩm hạnh cao và người có địa vị cao thường được kính trọng, người nghèo khó sanh tâm đố kỵ thù hận với người giàu. Nên yêu thương bảo bọc người nghèo khó, địa vị thấp hơn mình, không nên ghét người kém hơn mình. Nên giảm bớt đắm chìm trong sắc dục. Tất cả phiền não phát sinh từ tâm ái ngã khiến mình không hướng đến tâm lợi tha.
82. Chẳng giữ bền vững, phớt lờ những bạn cũ
Bạn mới có nhiều, lại chuyện trò thắm thiết
Gầm rống trên đầu tâm chấp, kẻ phá hoại
Đánh thẳng vào tim của giặc ngã quỷ ma.
Nên giữ tâm thật lòng trước sau như một, không phớt lờ bạn cũ và thắm thiết với người mới. Theo vị đạo sư Kadam, hạn chế nói chuyện nhiều ở chỗ đông người vì khó kiểm soát lời nói vô bổ không phù hợp.
83.
Không có thần thông, thuận theo điều sai, giả
Không bi mẫn khiến người tin mình nát lòng
Gầm rống trên đầu tâm chấp, kẻ phá hoại
Đánh thẳng vào tim của giặc ngã quỷ ma.
Có người không có thần thông nhưng nghĩ là có năng lực biết được điều đặc biệt ờ người khác, thấy được chuyện mà người khác không thấy được. Cẩn thận và phân tích pháp thực hành để biết đâu là chứng đắc thật sự.
Không có tình thương với người tin tưởng, giúp đỡ mình sẽ làm họ đau lòng. Không nên đánh mất tâm bi mẫn mà làm việc sai trái.
Nương vào kinh văn để thực hành pháp, đọc thường xuyên, thiền và gợi nhớ để áp dụng vào cuộc sống. Nếu chỉ nghe pháp mà không thực hành sẽ không lợi lạc gì.
Để phát triển pháp thực hành luyện tâm và điều phục tâm thức, nên nương vào các vị học giả đã từng luyện tâm và thành tựu như Tổ Atisha, các vị hiền triết Nalanda, sẽ có lợi lạc. Không nương vào lời nói suông bên ngoài của người không có tri thức hoặc không có trải nghiệm vì sẽ không có kết quả hay lợi lạc nào hết.
