Lamrim dạy phương pháp đối trị phiền não. Luyện tâm dạy cách suy nghĩ và tư duy như vị Bồ tát để điều phục phiền não.
58. Nhiều bạn mới nhưng chẳng thành tâm chung thuỷ
Ăn bám, thế nhưng sân giận toan trộm cướp,
Gầm rống trên đầu tâm chấp, kẻ phá hoại
Đánh thẳng vào tim của giặc ngã quỷ ma.
Khi thấy những thứ ngon, đẹp đẽ ta thường muốn chiếm hữu nó, ý nghĩ trộm cắp liền phát sinh. Đoạn này nói đến những suy nghĩ sâu kín trong tâm dễ dẫn đến hành động ác nghiệp. Bản thân muốn ăn ngon, không quan tâm đến người khác thế nào. Ví dụ trên bàn còn 2 quả táo và mọi người đang xếp hàng chờ, có 2 người đứng trước ta, lúc đó trong tâm liền khởi lên suy nghĩ sẽ không còn quả táo nào cho bản thân mà không nghĩ sẽ không còn quả táo nào cho những người đứng sau hay hoan hỉ cho 2 người đứng trước có được táo.
Trong cuộc sống có những điều ta mong muốn nhưng chưa có được, điều này không có gì sai nhưng ta chỉ quan tâm đến bản thân không đạt được mà không có lòng yêu thương, từ bi với những người cùng cảnh ngộ hay hoan hỉ với những người có được những điều ta mong muốn. Ta chỉ nghĩ cho bản thân không có được điều đó dù suy nghĩ này không giúp ích gì, mà còn làm bản thân thấy căng thẳng hơn. Cần cảm thông với những người cùng hoàn cảnh chưa có và hoan hỉ với những người đã có được,như thế sẽ bớt suy nghĩ về điều ta chưa có và giảm bớt căng thẳng. Cần thực hành để luyện tâm và thay đổi cách suy nghĩ trong những hoàn cảnh chưa toại nguyện.
Khi đã áp dụng nhiều cách thức nhưng vẫn không đối trị được tâm xấu, ít nhất hãy nhận thức được những tâm xấu kia do tâm chấp ngã, ái ngã mà ra.
Câu chuyện về 1 anh chàng bị sinh vào địa ngục, Đức Phật cho anh ta biết nguyên do vì đời trước sống tham lam, ích kỷ nên nay phải bị sinh xuống địa ngục. Anh xin Ngài cứu anh thoát khỏi nơi đây và hứa từ nay sẽ không bao giờ sống ích kỷ, tham lam như thế nữa. Phật đồng ý mở cửa địa ngục và thả xuống 1 sợi dây, bảo anh hãy bám vào sợi dây để Ngài kéo lên. Lúc dây được thả xuống, có rất nhiều chúng sinh khác đến giành lấy sợi dây để được Phật cứu thoát. Anh này rất tức giận và la lên, đuổi các chúng sinh khác “Sợi dây của tôi. Sợi dây của tôi. Đừng có đụng vào.”
Bình thường ta nghĩ mình không ích kỉ nhưng vì lợi ích cá nhân, tâm ích kỷ lập tức xuất hiện, ta chỉ nghĩ cho bản thân. Luyện tâm ở đây chính là cố gắng thay đổi, suy nghĩ tích cực hơn và tư duy như 1 vị Bồ Tát.
59. Khéo miệng xảo ngôn điêu luyện, luôn than khổ
Mưu toan gom góp, có nhưng keo kiệt ôm
Gầm rống trên đầu tâm chấp, kẻ phá hoại
Đánh thẳng vào tim của giặc ngã quỷ ma.
Đây là thói quen thường ngày của chúng ta: trong tâm nghĩ điều xấu nhưng bên ngoài luôn tỏ ra đẹp đẽ trước mặt người khác, như vậy là sống giả tạo, sống rất tệ. Khi sống giả tạo quá lâu, cuộc đời sẽ chỉ toàn những điều giả dối, ngay cả với người thân trong gia đình. Đôi khi, ta thao túng tâm lý người khác để họ thực hiện những điều ta mong muốn, cũng là một lối sống không hay. Vi tâm chấp ngã và ái ngã nên ta sống giả dối, bên ngoài tốt đẹp nhưng bên trong xấu xa, mục đích để người khác nghĩ tốt về ta, làm điều có lợi cho ta.